"تاریخ فکری ایران معاصر" اثری است از "عباس منوچهری" که در آن تاریخ فکری را از منظر "سیاست و اجتماع" مورد بررسی قرار می‌دهد. مدت‌ها قبل از اینکه رنسانس اروپا ایده‌های رادیکالی را ایجاد کند که سرانجام خط فکری اروپا و ایالات متحده را تغییر دهد، دولتمردان، هنرمندان و روشنفکران ایرانی ایده‌هایی را فرموله کردند که به طرز شگفت‌انگیزی اساس ایده‌های مدرنیته را تشکیل داد. از بیش از هزار سال پیش در ایران بین جست‌وجوی مدرنیته و نیروهای تاریک‌گرایی مذهبی درگیری وجود داشته است. ایران با میراث فرهنگی بسیار غنی و متنوع خود نقشی سازنده در شکل‌گیری آگاهی غربی داشت. کتاب مقدس مملو از ستایش فراوان برای ایران و پادشاهان آن است و این واقعیت که امپراتوری پهناور ایران در آن زمان نمونه‌ای از تساهل مذهبی و فرهنگی بود، از اهمیت بسیاری برخوردار است. اما میراث این تمدن و اندیشه، در کتاب "تاریخ فکری ایران معاصر" به قلم "عباس منوچهری" دیده می‎شود که در آن به طور عمده، موضوعات "سیاست و اجتماع" را زیر ذره‌بین خواهد برد. نسل جدید روشنفکران ایرانی عمدتا با گفت‌وگو و عملکرد ادبی و قلم‌هایشان شناخته می‌شوند. در این میان نسل ایدئولوژیک روشنفکران ایرانی که در مواجهه با مدرنیته غربی طرفدار نگرش مونیستی بودند که نمونه آن فلسفه‌های مارکسیستی و هایدگری بود و همچنین نسل جدید روشنفکران ایرانی که تصمیم به دور شدن و فاصله گرفتن انتقادی از آن ایدئولوژی‌ها داشتند، دیده می‌شود. موقعیت روش‌شناختی روشنفکران معاصر ایران با گسترش تفکر ضد اتوپیایی بر مبنای بین الاذهانی از یک سو و اصرار برای تبادل گفت‌وگوی غیرتقلیدی با ارزش‌های مدرن غرب از سوی دیگر شناخته می‌شود و "عباس منوچهری" با ارائه‌ی "تاریخ فکری ایران معاصر"، ما را با این ارزش‌ها آشنا می‎کند.