سرآغاز تمام آغازهایی که در بیرون داریم، آغازی از درون ما و در خود ماست. در ما ظرفیت آغاز هست. بیش از هر موجود دیگر، انسان توانایی آغاز دارد. چرا؟ چون سرشت ذهن آدمی سیال، پویا و تجدید شونده است. ذهن موجودی روان است و می تواند پی در پی با هر تفهم و توجه جدید و با هر التافات نوپدید دوباره شروع شود و خود را تازه کند. این را از کودکی در خود تجربه کرده ایم و به حس و حضور دریافته ایم که در ذهن ما چه تداعی ها و آغاز های نوین اتفاقات تازه ای روی می دهد. به مدد این سیالیت ذهن خویش است که می توانیم خود را تجدید کنیم. مسئلۀ ما در این کتاب آن است که اگر در آدمی ظرفیت آغاز هست، پس این همه رخوت ها و پس افتادگی ها از چیست. چگونه می توان ظرفیت آغاز را در خود تروتازه کرد و آن را بیدار و فعال نگاه داشت و در زندگی و محیط پیرامون خویش جاری ساخت؟ در کتاب حاضر می کوشیم این مسئله را پی جویی کنیم، نه به شیوۀ رمانتیک، بلکه با استفاده از رهیافت های علمی، البته علم در معنایی فراخ تر از تنگ چشمی های اثبات گرایانه. بحث ها در فصول کتاب به مدد شواهد موجود در حالات ذهن، کارکرد ذهن، ساختمان مغز و تنانگی بشر و قابلیت های هوش آدمی پیش می رود و با رجوع به تاریخ، فرهنگ و جامعه سامان می یابد، به شیوه های کم و بیش استدلالی و با واقع گرایی.